زمان ترك عبادات:
سؤال(۱):
آيا زن به محض ديدن خون بايد عبادات را ترك كند، يا بايد تا مدت سه روز صبر كند؟
جواب:
آيات عظام امام، بهجت، خامنه اى، سيستانى، فاضل و نورى: حكم بين اقسام حائض فرق مى كند. اگر از زنانى است كه عادت «وقتيه» يا «وقتيه و عدديه» دارد، بايد به محض مشاهده خون در ايام عادت يا كمى جلو يا عقب تر، عبادت را ترك كند و اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسيه و يا زنى است كه تنها عادت عدديه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حيض را داشته باشد، بايد عبادت را ترك كند؛ ولى اگر نشانه هاى حيض را نداشته باشد، بنابر احتياط واجب بايد تا سه روز محرمات حائض را ترك كند و كارهاى استحاضه را به جا آورد و اگر پيش از سه روز پاك نشد، بايد آن را حيض قرار دهد.[امام، سيستانى، فاضل، التعليقه على العروة الوثقى، ج ۱، احكام الحيض، م ۱۵؛ نورى، التعليقه على العروةالوثقى، ج ۱، احكام الحيض، م ۱۵ و توضيح المسائل مراجع، م ۵۰۰؛ بهجت، وسيلة النجاة، ج ۱، م ۲۵۱ و دفتر: خامنه اى.]
آيه اللّه تبريزى: حكم بين اقسام حائض فرق مى كند. اگر از زنانى است كه عادت «وقتيه» يا «وقتيه و عدديه» دارد، بايد به محض مشاهده خون در ايام عادت يا كمى جلو يا عقب تر، عبادت را ترك كند. اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسيه و يا زنى است كه تنها عادت عدديه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حيض را داشته باشد، بايد عبادت را ترك كند؛ ولى اگر نشانه هاى حيض را نداشته باشد (بنابر احتياط واجب بايد در غير زن مبتدئه و مضطربه تا سه روز محرمات حائض را ترك كند و كارهاى استحاضه را به جا آورد و اگر پيش از سه روز پاك نشد، بايد آن را حيض قرار دهد) و در مورد زن مبتدئه و مضطربه اگر تا سه روز ادامه پيدا كند و پيش از ده روز خون قطع شود، بايد محرمات حائض را ترك كند و كارهاى استحاضه را به جا آورد.[منهاج الصالحين، ج ۱، م ۲۱۵ و ۲۱۶٫]
آيه اللّه صافى: حكم بين اقسام حائض فرق مى كند. اگر از زنانى است كه عادت «وقتيه» يا «وقتيه و عدديه» دارد، بايد به محض مشاهده خون در ايام عادت يا كمى جلوتر، عبادت را ترك كند؛ ولى اگر يك يا چند روز از عادت عقب تر شود و نشانه هاى حيض را نيز نداشته باشد، بنابر احتياط واجب، بايد محرمات حائض را ترك كند و كارهاى استحاضه را به جا آورد. اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسيه و يا زنى است كه عادت عدديه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حيض را داشته باشد، بايد عبادت را ترك كند، ولى اگر نشانه هاى حيض را نداشته باشد، بنابر احتياط واجب، محرمات حائض را ترك كند و كارهاى استحاضه را به جا آورد؛ هر چند خون تا ده روز هم ادامه يابد.[هداية العباد، ج ۱، اقسام الحائض، م ۲۳۲ و توضيح المسائل مراجع، م ۵۰۰٫]
آيات عظام مكارم و وحيد: حكم بين اقسام حائض فرق مى كند. اگر از زنانى است كه عادت «وقتيه» يا «وقتيه و عدديه» دارد، بايد به محض مشاهده خون در ايام عادت يا كمى جلو يا عقب تر، عبادت را ترك كند. اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسيه و يا زنى است كه عادت عدديه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حيض را داشته باشد، بايد عبادت را ترك كند؛ ولى اگر نشانه هاى حيض را نداشته باشد، بايد كارهاى استحاضه را به جا آورد؛ هر چند خون تا ده روز هم ادامه يابد.[مكارم، التعليقه على العروة الوثقى، ج ۱، احكام الحيض، م ۱۵ و توضيح المسائل مراجع، م ۵۰۰ و وحيد، منهاج الصالحين، ج ۱، م ۲۱۵ و ۲۱۶٫]
تبصره ۱ . بر اساس حكم ياد شده، اگر زن به محض مشاهده خون، عبادت را ترك كند. چنانچه بعد بفهمد حيض نبوده است (مثلاً پيش از سه روز پاك شود)، بايد عبادت هايى را كه به جا نياورده، قضا كند.
تبصره ۲ . منظور از جلو و عقب افتادن عادت، اين است كه شروع خون يك يا دو يا چند روز جلو يا عقب تر از ايام عادت تحقق پيدا كرده است؛ به طورى كه عرفاً در بين زنان گفته مى شود عادتش كمى جلو يا عقب افتاده است و منظور اين نيست كه تمامى روزهايى كه خون مشاهده مى كند، قبل از ايام عادت يا بعد از آن است.
سؤال(۲):
اگرزن با مشاهده خون يقين پيدا كند كه تا سه روز و يا بيشتر ادامه پيدا مى كند، آيا بايد عبادتش را ترك كند؟
جواب:
آيات عظام امام، بهجت، خامنه اى، سيستانى، فاضل و نورى: آرى، بايد عبادتش را ترك كند.
آيه اللّه تبريزى: حكم بين اقسام حائض فرق مى كند. اگر از زنانى است كه عادت وقتيه يا وقتيه و عدديه دارد، بايد به محض مشاهده خون در ايام عادت يا كمى جلو يا عقب تر، عبادت را ترك كند و اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسيه و يا زنى است كه تنها عادت عدديه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حيض را داشته باشد، بايد عبادت را ترك كند ولى اگر نشانه هاى حيض را نداشته باشد، (بنابر احتياط واجب بايد در غير زن مبتدئه و مضطربه تا سه روز محرمات حائض را ترك كند و كارهاى استحاضه را به جا آورد و اگر پيش از سه روز پاك نشد، بايد آن را حيض قرار دهد) و در مورد زن مبتدئه و مضطربه اگر تا سه روز ادامه پيدا كند و پيش از ده روز خون قطع شود، بايد محرمات حائض را ترك كند و كارهاى استحاضه را به جا آورد.[منهاج الصالحين، ج ۱، م ۲۱۵ و ۲۱۶٫]
آيه اللّه صافى: حكم بين اقسام حائض فرق مى كند. اگر از زنانى است كه عادت «وقتيه» يا «وقتيه و عدديه» دارد، بايد به محض مشاهده خون در ايام عادت يا كمى جلوتر، عبادت را ترك كند؛ ولى اگر يك يا چند روز از عادت عقب تر شود و نشانه هاى حيض را نيز نداشته باشد، بنابر احتياط واجب، بايد محرمات حائض را ترك كند و كارهاى استحاضه را به جا آورد. اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسيه و يا زنى است كه عادت عدديه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حيض را داشته باشد، بايد عبادت را ترك كند، ولى اگر نشانه هاى حيض را نداشته باشد، بنابر احتياط واجب، محرمات حائض را ترك كند و كارهاى استحاضه را به جا آورد؛ هر چند خون تا ده روز هم ادامه يابد.[هداية العباد، ج ۱، اقسام الحائض، م ۲۳۲ و توضيح المسائل مراجع، م ۵۰۰٫]
آيات عظام مكارم و وحيد: حكم بين اقسام حائض فرق مى كند. اگر از زنانى است كه عادت «وقتيه» يا «وقتيه و عدديه» دارد، بايد به محض مشاهده خون در ايام عادت يا كمى جلو يا عقب تر، عبادت را ترك كند. اگر زن مضطربه، مبتدئه، ناسيه و يا زنى است كه عادت عدديه دارد، چنانچه خون، نشانه هاى حيض را داشته باشد، بايد عبادت را ترك كند؛ ولى اگر نشانه هاى حيض را نداشته باشد، بايد كارهاى استحاضه را به جا آورد؛ هر چند خون تا ده روز هم ادامه يابد.[مكارم، التعليقه على العروة الوثقى، ج ۱، احكام الحيض، م ۱۵ و توضيح المسائل مراجع، م ۵۰۰ و وحيد، منهاج الصالحين، ج ۱، م ۲۱۵ و ۲۱۶٫]