استظهار:
سؤال(۱):
اگر زن از خون حيض پاك شود؛ ولى احتمال مى دهد كه در باطن خون وجود داشته باشد؛ آيا مى تواند غسل كند و عباداتش را به جا آورد؟
جواب:
همه مراجع: خير، بايد استظهار و وارسى كند به اين ترتيب كه مقدارى پنبه و مانند آن داخل فرج كند و كمى صبر نمايد و بيرون آورد. در اين صورت حالات ذيل پيش مى آيد:
الف. اگر پاك بود، غسل كند و عباداتش را به جا آورد.
ب. اگر پاك نبود (هر چند به رنگ زرد باشد) دو صورت دارد:
۱٫ در حيض عادت ندارد و يا عادتش ده روز است؛ در اين صورت بايد صبر كند كه اگر پيش از ده روز پاك شد، غسل كند و اگر سر ده روز پاك شد و يا خون او از ده روز گذشت، سر ده روز غسل كند.
۲٫ عادتش كمتر از ده روز است و مى داند پيش از ده روز يا سر ده روز پاك مى شود؛ در اين صورت نبايد غسل كند.[توضيح المسائل مراجع، م ۵۰۶ و دفتر: خامنه اى.]
تبصره . آيات عظام بهجت و تبريزى؛ استظهار و وارسى را احتياط واجب مى دانند.
سؤال(۲):
زنى كه عادتش كمتر از ده روز است؛ ولى مى داند كه خون از ده روز مى گذرد، تكليفش چيست؟
جواب:
همه مراجع: اگر مى داند خون بيش از ده روز ادامه خواهد داشت، بايد مقدار عادت خود را حيض و بقيه را استحاضه قرار دهد.[العروة الوثقى، ج ۱، الحيض، م ۲۴٫]
سؤال(۳):
زنى كه عادتش (عدديه) كمتر از ده روز است؛ ولى احتمال مى دهد خون از ده روز بگذرد، تكليفش چيست؟
جواب:
آيات عظام امام، خامنه اى، فاضل و نورى: احتياط واجب آن است كه (بعد از ايام عادت) حداقل تا يك روز عبادت را ترك كند و بعد از آن مى تواند تا ده روز عبادت را ترك كند. ولى بهتر است تا ده روز احتياط كند. پس اگر پيش از تمام شدن ده روز يا سر ده روز از خون پاك شده همه اش حيض است و اگر از ده روز گذشت، بايد عادت خود را حيض و بقيه را استحاضه قرار دهد و عبادت هايى را كه بعد از روزهاى عادت به جا نياورده، قضا كند.[توضيح المسائل مراجع، م ۵۰۶٫]
آيه اللّه بهجت: اگر خون نشانه هاى حيض را داشته باشد، بايد عبادت را تا ده روز ترك كند و اگر نشانه ها را نداشت، بايد (بعد از ايام عادت) تا يك روز اول عبادت را ترك كند؛ و پس از آن تا روز دهم ترك عبادت مستحب است؛ هر چند احتياط (جمع بين ترك آنچه بر حائض حرام است و انجام كارهاى مستحاضه) بهتر است. پس اگر پيش از تمام شدن ده روز يا سر ده روز از خون پاك شده همه اش حيض است و اگر از ده روز گذشت، بايد عادت خود را حيض و بقيه را استحاضه قرار دهد و عبادت هايى را كه بعد از روزهاى عادت به جا نياورده، قضا كند.[بهجت، وسيله النجاة، ج ۱، م ۲۵۸٫]
آيات عظام تبريزى و وحيد: بايد (بعد از ايام عادت) يك روز عبادت را ترك كند و بعد مى تواند اعمال مستحاضه را انجام دهد و بهتر آن است تا روز دهم احتياط كند. پس اگر پيش از تمام شدن ده روز يا سر ده روز از خون پاك شده همه اش حيض است و اگر از ده روز گذشت، بايد عادت خود را حيض و بقيه را استحاضه قرار دهد و عبادت هايى را كه بعد از روزهاى عادت به جا نياورده، قضا كند.[تبريزى، توضيح المسائل مراجع، م ۵۰۶ و وحيد، توضيح المسائل، م ۵۱۲٫]
آيه اللّه سيستانى: بهتر آن است كه (بعد از ايام عادت) يك يا دو روز و يا تا روز دهم عبادت را ترك كند. پس اگر پيش از تمام شدن ده روز يا سر ده روز از خون پاك شده همه اش حيض است و اگر از ده روز گذشت، بايد عادت خود را حيض و بقيه را استحاضه قرار دهد و عبادت هايى را كه بعد از روزهاى عادت به جا نياورده، قضا كند.[سيستانى، تعليقات على العروة، ج ۱، الحيض، م ۲۳٫]
آيه اللّه صافى: احتياط واجب آن است كه (بعد از ايام عادت) يك يا دو روز عبادت را ترك كند و يا احتياط كند [يعنى كارهايى كه بر حائض حرام است، ترك كند و كارهاى مستحاضه را نيز بجا آورد ]و بعد از دو روز تا روز دهم و اين احتياط بعد از روز دوم تا روز دهم لازم است. پس اگر پيش از تمام شدن ده روز يا آخر ده روز از خون پاك شده، همه اش حيض است و اگر از ده روز گذشت، بايد عادت خود را حيض و بقيه را استحاضه قرار دهد و عبادت هايى را كه بعد از روزهاى عادت به جا نياورده، قضا كند.[توضيح المسائل مراجع، م ۵۰۶٫]
آيه اللّه مكارم: بايد تا يك روز عبادت را ترك كند و اگر خون قطع نشده يك روز ديگر عبادت را ترك كند و نيز تا روز دهم. پس اگر پيش از تمام شدن ده روز يا سر ده روز از خون پاك شده همه اش حيض است و اگر از ده روز گذشت، بايد عادت خود را حيض و بقيه را استحاضه قرار دهد و عبادت هايى را كه بعد از روزهاى عادت به جا نياورده، قضا كند.[مكارم، تعليقات على العروة، ج ۱، الحيض، م ۲۳٫]