جلو افتادن عادت:
سؤال(۱):
اگر زن چند روز پيش از عادت خود خون ببيند، آيا علاوه بر روزهاى عادت، اين چند روز نيز حيض محسوب مى شود؟
جواب:
آيات عظام امام، بهجت، خامنه اى، فاضل، مكارم و نورى: اگر مقدار خونى كه پيش از عادت ديده، كم باشد (دو يا سه روز) به طورى كه بگويند عادتش جلو افتاده، و روى هم از ده روز بيشتر نشود، تمامى آن حيض محسوب مى شود.[توضيح المسائل مراجع، م ۴۸۰ و ۴۸۱ و دفتر: خامنه اى.]
آيات عظام تبريزى و صافى: اگر مقدار خونى كه پيش از عادت ديده، كم باشد (يك يا دو روز)، به طورى كه بگويند عادتش جلو افتاده و يا نشانه هاى خون حيض را داشته باشد و روى هم از ده روز بيشتر نشود، تمامى آن حيض محسوب مى شود.[توضيح المسائل مراجع، م ۴۸۰ و ۴۸۱٫]
آيات عظام سيستانى و وحيد: اگر مقدار خونى كه پيش از عادت ديده، كم باشد (دو يا سه روز) به طورى كه بگويند عادتش جلو افتاده و يا نشانه هاى خون حيض را داشته باشد و روى هم از ده روز بيشتر نشود، تمامى آن حيض محسوب مى شود.[وحيد، منهاج الصالحين، ج ۲، م ۲۱۵ و توضيح المسائل، م ۴۸۶ و ۴۸۷٫]
سؤال(۲):
اگر زن چند روز پشت سر هم با نشانه هاى حيض خون ببيند و پاك شود و سپس با همان نشانه ها خون ببيند، كدام حيض محسوب مى شود؟
جواب:
همه مراجع (به جز سيستانى، صافى و مكارم): اگر مجموع روزهايى كه خون ديده با روزهاى پاكى (وسط) از ده روز بيشتر نشود، بايد همه (حتى پاكى وسط) را حيض قرار دهد.[توضيح المسائل مراجع، م ۴۴۴ و وحيد، توضيح المسائل، م ۴۵۰٫]
آيات عظام سيستانى و صافى: اگر مجموع روزهايى كه خون ديده، با روزهاى پاكى (وسط) از ده روز بيشتر نشود، بايد روزهايى را كه خون ديده حيض قرار دهد و بنابر احتياط واجب در روزهاى پاكى عبادت هاى خود را به جا آورد و آنچه را كه بر حائض حرام است، ترك كند.[توضيح المسائل مراجع، م ۴۴۴٫]
آيه اللّه مكارم: اگر مجموع روزهايى كه خون ديده با روزهاى پاكى (وسط) از ده روز بيشتر نشود، تنها بايد روزهايى را كه خون ديده حيض قرار دهد و روزهاى پاكى (وسط) حيض نيست و حكم زنان پاك را دارد.[توضيح المسائل مراجع، م ۴۴۴٫]
سؤال(۳):
زنى كه عادت (وقتيه عدديه) دارد، اگر حداقل سه روز يا بيشتر خون ببيند، آن گاه چند روز پاك شود و دوباره تا بيش از ده روز خون ببيند، تكليف او چيست؟ (خون ها در روزهاى عادت نيست)
جواب:
آيات عظام امام، خامنه اى و فاضل: اگر مجموع دو خون با پاكى بين آن، از ده روز بيشتر شود و نيز پاكى وسط از ده روز بيشتر نشود (مانند فرض ياد شده)، هر دو خون نمى تواند حيض محسوب شود؛ بلكه هر كدام كه داراى صفات و نشانه هاى حيض باشد، خون حيض محسوب مى شود. اگر هر دو از نشانه هاى حيض برخوردارند، خون اول حيض محسوب مى شود و در بقيه تا ده روز بايد احتياط كند؛ يعنى، در ايام پاكى بين دو خون، محرمات حائض را ترك كند و كارهاى زنان پاك را انجام دهد و در خون دوم تا ده روز محرمات حائض را ترك كند و كارهاى استحاضه را به جا آورد.[امام، تحرير الوسيله، ج ۱، فصل فى غسل الحيض، م ۱۵ و فاضل، تعليقات على العروه، ج ۱، فصل فى الحيض، م ۱۸٫ و دفتر: خامنه اى.]
آيات عظام بهجت، تبريزى و سيستانى: اگر مجموع دو خون با پاكى بين آن از ده روز بيشتر شود و نيز پاكى وسط از ده روز بيشتر نشود (مانند فرض ياد شده)، هر دو خون نمى تواند حيض محسوب شود؛ بلكه هر كدام كه داراى صفات و نشانه هاى حيض باشد، خون حيض و ديگرى استحاضه محسوب مى شود و اگر هر دو از نشانه هاى حيض برخوردارند، خون اول حيض و خون دوم استحاضه محسوب مى شود.[بهجت، وسيلة النجاة، ج ۱، م ۲۵۳ و تبريزى و سيستانى، منهاج الصالحين، غسل الحيض، فصل الخامس و نورى، تعليقات على العروه، ج ۱، فصل فى الحيض، م ۱۸٫]
آيه اللّه صافى: اگر مجموع دو خون با پاكى بين آن از ده روز بيشتر شود و نيز پاكى وسط از ده روز بيشتر نشود (مانند فرض ياد شده)، هر دو خون نمى تواند حيض محسوب شود؛ بلكه هر كدام كه داراى صفات و نشانه هاى حيض باشد، خون حيض و ديگرى استحاضه محسوب مى شود و اگر هر دو از نشانه هاى حيض برخوردارند، خون اول حيض و خون دوم استحاضه محسوب مى شود.[صافى، هدايه العباد، ج ۱، م ۲۳۵٫]
آيه اللّه مكارم: اگر مجموع دو خون با پاكى بين آن، از ده روز بيشتر شود و نيز پاكى وسط از ده روز بيشتر نشود (مانند فرض ياد شده)، هر كدام داراى صفات و نشانه هاى حيض باشد، خون حيض محسوب مى شود و اگر هر دو از نشانه هاى حيض برخوردارند، خون اول با خون دوم تا ده روز حيض محسوب مى شود و در هر دو صورت اگر مقدار شماره هاى خون اول از مقدار شماره هاى خونى كه در ايام عادت مشاهده مى كرده، كمتر باشد، از خون دوم كامل نمايد.[مكارم، تعليقات على العروة، ج ۱، فصل فى الحيض، م ۱۸٫]
آيه اللّه وحيد: اگر مجموع دو خون با پاكى بين آن از ده روز بيشتر شود و نيز پاكى وسط از ده روز بيشتر نشود (مانند فرض ياد شده)، هر دو خون نمى تواند حيض محسوب شود؛ بلكه هر كدام كه داراى صفات و نشانه هاى حيض باشد، خون حيض محسوب مى شود و اگر هر دو از نشانه هاى حيض برخوردارند، بايد در هر دو خون احتياط كند؛ يعنى، محرمات حائض را ترك كند و كارهاى استحاضه را به جا آورد.[وحيد، منهاج الصالحين، غسل الحيض، فصل الخامس.]
آيه اللّه نورى: اگر مجموع دو خون با پاكى بين آن از ده روز بيشتر شود و نيز پاكى وسط از ده روز بيشتر نشود (مانند فرض ياد شده)، هر دو خون نمى تواند حيض محسوب شود؛ بلكه هر كدام كه داراى صفات و نشانه هاى حيض باشد، بنا بر احتياط خون اول حيض و ديگرى استحاضه محسوب مى شود.[ بهجت، وسيلة النجاة، ج ۱، م ۲۵۳٫]
تبصره ۱ . فرض مسئله جايى است كه هر يك از دو خون و پاكى وسط از ده روز بيشتر نباشد.
تبصره ۲ . فرض پاسخ در جايى است كه هر يك از خون اول و دوم به تنهايى از ده روز بيشتر نشود.
سؤال(۴):
زنى كه عادت (وقتيه عدديه) دارد، اگر حداقل سه روز يا بيشتر خون ببيند، آن گاه چند روز پاك شود و دوباره تا بيش از ده روز خون ببيند، تكليف او چيست؟ (خون اول در ايام عادت است)
جواب:
همه مراجع (به جز سيستانى): اگر تمام خون اول يا مقدارى از آن در روزهاى عادت باشد و خون دوم در روزهاى عادت نباشد، بايد خون اول را حيض و خون دوم را استحاضه قرار دهد.[توضيح المسائل مراجع، م۴۸۳؛ بهجت، وسيله النجاة، ج۱، م۲۵۳؛ وحيد، توضيح المسائل،م۴۸۹و دفتر: خامنه اى.]
آيه اللّه سيستانى: اگر تمام خون اول يا مقدارى از آن در روزهاى عادت باشد و خون دوم در روزهاى عادت نباشد، بايد خون اول را حيض و خون دوم را استحاضه قرار دهد مگر اين كه خون دوم نشانه هاى حيض را داشته باشد. در اين صورت به اندازه خون اول و پاكى وسط و خون دوم كه در مجموع از ده روز نگذرد حيض و بقيه استحاضه مى باشد [به عنوان مثال اگر سه روز خون ببيند و سه روز پاك شود و سپس پنج روز خون با نشانه هاى حيض مشاهده كند، سه روز اول و چهار روز از خون دوم حيض است].[توضيح المسائل مراجع، م ۴۸۳٫]
تبصره ۱ . حكم پاكى وسط در عنوان «لكه بينى» بيان شده است.
تبصره ۲ . فرض پاسخ در جايى است كه هر يك از خون اول و دوم به تنهايى از ده روز بيشتر نشود.
سؤال(۵):
زنى كه عادت (وقتيه عدديه) دارد، اگر حداقل سه روز يا بيشتر خون ببيند، آن گاه چند روز پاك شود و دوباره تا بيش از ده روز خون ببيند، تكليف او چيست؟ (خون دوم در ايام عادت است)
جواب:
همه مراجع: اگر خون اول در روزهاى عادت نباشد و تمام خون دوم يا مقدارى از آن در روزها عادت باشد، بايد خون دوم را حيض و خون اول را استحاضه قرار دهد.[توضيح المسائل مراجع، م۴۸۳؛ بهجت، وسيله النجاة، ج۱، م۲۵۳؛ وحيد، توضيح المسائل،م۴۸۹و دفتر: خامنه اى.]
تبصره ۱ . حكم پاكى وسط در عنوان «لكه بينى» بيان شده است.
تبصره ۲ . فرض پاسخ در جايى است كه هر يك از خون اول و دوم به تنهايى از ده روز بيشتر نشود.
سؤال(۶):
پرسش ۴۰ . خانمى كه عادتش (وقتيه و عدديه) مثلاً شش روز است، اگر در يك ماه به اين مقدار خون ببيند آن گاه دو روز پاك شود و دوباره خون ببيند، تكليفش چيست؟
جواب:
همه مراجع (به جز سيستانى): اگر مجموع دو خون با پاكى بين آن، از ده روز بيشتر شود و نيز پاكى وسط از ده روز بيشتر نشود، هر دو خون نمى تواند حيض محسوب شود؛ بلكه آن خونى كه در عادت زن قرار گرفته است، حيض و خون دوم استحاضه محسوب مى شود.[امام، تحريرالوسيله، ج ۱، فصل فى غسل الحيض، م ۱۵ و فاضل، مكارم و نورى، تعليقات على العروه، ج ۱، فصل فى الحيض، م ۱۸ و بهجت، وسيلة النجاة، ج ۱، م ۲۵۳و تبريزى، سيستانى و وحيد، منهاج الصالحين، غسل الحيض، فصل الخامس و صافى، هداية العباد، ج ۱ م ۲۳۵ و دفتر: خامنه اى.]
آيه اللّه سيستانى: اگر مجموع دو خون با پاكى بين آن، از ده روز بيشتر شود و نيز پاكى وسط از ده روز بيشتر نشود، خونى كه در عادت زن قرار گرفته است، حيض و خون دوم اگر نشانه هاى حيض را نداشته باشد استحاضه محسوب مى شود ولى اگر نشانه هاى حيض را داشته باشد، خون روز نهم و دوم نيز حيض است.[سيستانى، منهاج الصالحين، غسل الحيض.]
پرسش ۴۱ . خانمى كه عادت وقتيه و عدديه دارد، اگر در خارج از وقت خونى با نشانه هاى حيض ببيند، تكليفش چيست؟
همه مراجع: اگر در وقت عادت نباشد و به اندازه شماره روزهاى حيضش خون ببيند، بايد همان را حيض قرار دهد؛ خواه پيش از وقت عادت ديده باشد يا پس از آن.[توضيح المسائل مراجع، م ۴۸۴ ؛ العروة الوثقى، ج ۱، الحيض، م ۱۶ ؛ وحيد، توضيح المسائل، م ۴۹۰ و دفتر: بهجت و خامنه اى.]